Według Fiskusa, osoba, której bank lub inna instytucja finansowa umorzyła kredyt lub pożyczkę, znajduje się w sytuacji korzystniejszej, niż inni podatnicy, którzy własne kredyty muszą spłacać nadal. W związku z tym osoba, z takim umorzeniem, uzyskuje w pewnym sensie przychód, który musi zostać opodatkowany.
Niedawno do NSA trafiły 2 sprawy rolników, którzy borykają się z podatkiem od umorzonego dawniej długu.
Pierwsza sprawa dotyczy emerytki, która w latach 90 wraz z mężem zaciągnęła pożyczkę na posiadane przez nich gospodarstwo. Z różnych istotnych przyczyn nie byli oni w stanie spłacić zaciągniętego zadłużenia i w 2010 roku zawarli z bankiem ugodę wg której instytucja umorzyła im przeterminowane i karne odsetki w wysokości 300 000 zł. Bank wystawił jednak PIT-8C ze wskazaną sumą przychodu. W związku z tym, powinni oni rozliczyć się z Urzędem Skarbowym z podatku w wysokości 32 %.
Małżeństwo uznało, że podatek ten ich nie dotyczy, ze względu na to, że nie otrzymali nieodpłatnego świadczenia, twierdząc jednocześnie, że interes banku został zaspokojony. Całkiem inaczej tę sprawę zinterpretował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. W jego ocenie umorzenie odsetek spowodowało powiększenie majątku dłużników.
Kolejną tego typu sytuacją jest sprawa rolnika, który w latach osiemdziesiątych brał kredyty w celu powiększenia swojej hodowli, a następnie z powodu zdarzeń losowych nie mógł ich spłacać. W związku z tym, zlicytowano jego gospodarstwo, a zadłużenie przejęła Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jednocześnie umarzając go. Rolnik domagał się ulgi ze względu na uzyskane nieodpłatne świadczenie finansowe ze środków budżetowych, jednak Izba Skarbowa stwierdziła, że przychód pochodził z innych źródeł oraz, że ulga nie wchodzi w grę. Sąd był jednak innego zdania i uznał, że było to nieodpłatne świadczenie, gdyż ARiMR jest agencją rządową , a w związku z tym ulga powinna rolnikowi przysługiwać.
